Η τέχνη δεν είναι κάτι ιερό. Μερικές φορές αποτελεί μια κυριολεκτική Υβρι, κάτι αποτρόπαιο. Η σύγχρονη τέχνη έχει εξωκείλει πλειστάκις αλλά τίποτα δεν συγκρίνεται με την μεγαλειώδη κατινιά των Chapmans όταν έκαναν bullying στον Stephen Hawking, κάτι που εξευτέλισε τελικά τους ίδιους.
Πριν 5 χρόνια ο Jonathan Jones, τεχνοκριτικός της εφημερίδας The Guardian, όχι πολύ βαθυστόχαστος αλλά γνωστός κι εκτιμητέος από το κοινό για την τσεκουράτη γλώσσα του, έγραψε ένα άρθρο με τίτλο: Η λεπτή γραμμή ανάμεσα στο μίσος και την τέχνη: είναι αυτό το πιο απωθητικό έργο της σύγχρονης τέχνης; Το άρθρο λέει τα εξής:
“Αυτή την εβδομάδα θυμήθηκα το πιο μισητό έργο της σύγχρονης βρετανικής τέχνης και υποψήφιο για το πλέον απεχθές όλης της σύγχρονης εποχής. .
Κάπου στα ’90s, όταν οι Βρετανοί καλλιτέχνες έγιναν διάσημοι για την ετοιμότητά τους να σοκάρουν, ξεπρόβαλλε αίφνης ένα έργο, που κινείτο μεταξύ πρόκλησης και κακάσχημης ηλιθιότητας.. Το θυμήθηκα ξαφνικά, καθώς διάβαζα για τα 70α γενέθλια του επιστήμονα Stephen Hawking. Ο Hawking, κόντρα σ΄ όλες τις πιθανότητες, επιβίωσε, για μισόν αιώνα, έχοντας μια νόσο των κινητικών νευρώνων . Επίσης, παρόλη την αρρώστια του, προώθησε επαναστατικές ιδέες που άφησαν εποχή στη φυσική. Κατείχε την ίδια θέση στο πανεπιστήμιο με τον Newton και δίδαξε σε άλλους στον τομέα του, πώς να επικοινωνούν, τόσο καλά, που η θεωρητική φυσική σήμερα είναι πολύ πιο προσιτή στο κοινό από ό,τι, ας πούμε, κι η ιστορία της τέχνης.
Έχετε μαντέψει ποιο είναι το έργο τέχνης ή ακόμα; Το 1995, οι Jake και Dinos Chapman δημιούργησαν το Ubermensch, ένα ρεαλιστικό γλυπτό 12 πόδια ψηλό που παρουσίαζε τον Hawking στο αναπηρικό του καροτσάκι, σκαρφαλωμένο πάνω σε μια βραχώδη κορυφή, έτοιμο να πέσει. Ήταν σαφές ότι το έργο δεν αποτελούσε καθόλου φόρο τιμής στην διάνοια και το θάρρος του Hawking.. Ο τίτλος του - "Overman" ή "Υπεράνθρωπος”, είναι όρος που χρησιμοποιείται σε έργα του Νίτσε – κι εδώ έχει εμφανώς ως στόχο τον σαρκασμό. Το έργο παρουσιάζει τον Hawking, έναν σύγχρονο υπεράνθρωπο, ανήμπορο και φυλακισμένο στο άρρωστο σώμα του.Τονίζει την σωματική του αδυναμία και χλευάζει την ιδέα ότι το μυαλό του έχει νικήσει την ύλη.
Πρόκειται λιγότερο για έργο τέχνης και περισσότερο για μια χλεύη. Οι Chapmans έκαναν μετά πιο ενδιαφέρουσα τέχνη. Αλλά η αδεξιότητα αυτής της καρικατούρα τους, προδίδει πλέον τα όριά τους.
Χειρίστηκαν το θέμα ιδιότροπα, έκαναν ένα φριχτό λάθος. Η ιστορία του Hawking αποτελεί πραγματικά έναν επικό θρίαμβο του ανθρώπινου μυαλού. Η περιφρόνηση της ασθένειάς του είναι βαθιά συγκινητική, η διανοητική του ικανότητα να εξερευνά το σύμπαν δεν μπορεί παρά να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την εποχή μας αλλά και στο μέλλον. Πόσες ζωές είναι άραγε τόσο ποιητικές;
Υποθέτω, ότι ούτε καν αξίζει πλέον, να ξαναθυμηθούμε ποτέ την ανόητη εικόνα των Chapmans ..”
