Πολλά ερωτηματικά εγείρονται με την αιφνίδια απόφαση του ΥΠΠΟΑ σύμφωνα με την οποία καμία από τις 16 υποψηφιότητες Ελλήνων δεν θεωρήθηκαν επαρκείς για την θέση διευθυντή του ΕΜΣΤ με αποτέλεσμα να στρέφεται τώρα το Υπουργείο σε διεθνή διαγωνισμό! Εντυπωσιάζει η σύνολη απαξίωση του ελληνικού δυναμικού κι είναι έκδηλη πλέον η αγωνία του χώρου της τέχνης. Ολοι ρωτάνε: Πότε θα ανοίξει επιτέλους το ΕΜΣΤ κανονικά; Υποτίθεται πως όλα αυτά έγιναν για να ανοίξει γρηγορότερα το μουσείο μιας και η κα Μ. Ζορμπά απαξίωνε την τέως διευθύντρια του μουσείου κα Κ. Κοσκινά γιατί δεν το άνοιγε! Ο νέος διεθνής διαγωνισμός δεν θα τραβήξει κανα χρόνο; Οπότε πότε θα ανοίξει και από ποιόν; Μήπως αναγκαστεί να το ανοίξει μόνη της η υπουργός ακέφαλο; Ή υπάρχει εκδοχή να γίνει διευθυντής ο κος Σίμτζικ που χρεοκόπησε την Documenta 14; Ζητήσαμε από την τέως διευθύντρια του ΕΜΣΤ κα Κοσκινά να μας πει τι σκέφτεται. Μας είπε λακωνικά: “Το μόνο που έχω να πω αυτήν την ώρα είναι πως θλίβομαι για αυτήν την απαξίωση του επαγγελματικού μας κλάδου”.
Της Βασιλίκας Σαριλάκη
Πολλά ερωτηματικά εγείρονται με την αιφνίδια ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ σύμφωνα με την οποία «στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής αξιολόγησης, απορρίφθηκαν δώδεκα (12) υποψηφιότητες που είτε δεν πληρούσαν τα ειδικά προσόντα, είτε δεν παρουσίασαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, και τρεις (3) υποψηφιότητες που κατατέθηκαν εκπρόθεσμα. Απορρίφθηκε επίσης μία (1) συλλογική υποψηφιότητα, καθώς η πρόσκληση αφορά στην οργανική θέση διευθυντή, δηλαδή μονοπρόσωπου οργάνου διοίκησης».
Η υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά αφού ευχαρίστησε τα μέλη της Επιτροπής (τον πρόεδρο Δημοσθένη Κοκκινίδη και τα μέλη Νικόλαο Χατζηνικολάου, Δημήτρη Ησαΐα, Γιώργο Κουμεντάκη και Ορέστη Ανδρεαδάκη) δήλωσε πως θα προχωρήσει «σε νέο -διεθνή- διαγωνισμό για τη θέση του διευθυντή στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, μετά την ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής Αξιολόγησης ότι “καμία από τις υποψηφιότητες που κατατέθηκαν δεν πληρούσε τα κριτήρια επιλογής»!
Εντύπωση πράγματι προκαλεί η πλήρης απαξίωση της αφρόκρεμας των Ελλήνων ιστορικών τέχνης και τέως διευθυντών μουσείων αλλά και διεθνώς αναγνωρισμένων επιμελητών εκθέσεων τόσο του ΕΜΣΤ όσο και άλλων που τα έχουν διοικήσει επι δεκαετίες! Δηλαδή ήταν ΟΛΟΙ αυτοί ανίκανοι που διοίκησαν τα μουσεία και δεν είχαν τα κατάλληλα εφόδια κατά την κα Ζορμπά;; Και γιατί δεν μας αναφέρει ποιοι κατέθεσαν υποψηφιότητες και σε ποια σημεία δεν ήταν επαρκείς αφού και διδακτορικά είχαν, -όπως η κα Κοσκινά και η κα Καφέτση που κατέθεσαν υποψηφιότητα- ασχέτως που εκείνη τα κατάργησε ως απαραίτητα για την θέση του διευθυντή του ΕΜΣΤ;
Το ερώτημα είναι εύλογο: Αφού στην προκήρυξη κατέβηκε ο πήχης τόσο χαμηλά, καταργώντας ακόμα και τον τίτλο του διδακτορικού προκειμένου να μπορεί κανείς να πάρει την θέση του διευθυντή του ΕΜΣΤ χωρίς αυτό τότε γιατί δεν τους αρέσει κανείς; Τι συμβαίνει; Αναρωτιόμαστε : Τι συνέβη στην πραγματικότητα και απέβη άκαρπη η προσπάθεια;’ Μήπως η επιτροπή προέκρινε κάποιον/αν που δεν άρεσε στην κα Ζορμπά και ακυρώθηκαν όλα; Μπορεί κανείς να υποθέσει οτιδήποτε.
Γιατί αλήθεια δεν δημοσιοποιούνται και αφήνονται σε αδιαφάνεια οι ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ των απορρίψεων 15 υποψηφιοτήτων; Δεν δικαιούται το κοινό της τέχνης και ο χώρος της τέχνης να μάθει γιατί απαξιώνεται ολο αυτό το πολιτισμικό δυναμικό των Ελλήνων διευθυντών μουσείων, των επιμελητών και ιστορικών τέχνης;
Σαν να μην φτάνει η “πετριά” της συλλήβδην αυτής απόρριψης σε όχι μια και δυο αλλά 16!! υποψηφιότητες η κα Ζορμπά το τραβάει και περαιτέρω αναφέροντας ειρωνικά (;)στην ανακοίνωση της πως «τα εμπόδια και οι δυσκολίες σ΄ αυτή την πορεία επιβεβαιώνουν ότι η κουλτούρα των προκηρύξεων απαιτεί κάποιο διάστημα προκειμένου να αφομοιωθεί τόσο από την επιστημονική και από την καλλιτεχνική κοινότητα όσο και από όλους τους ενδιαφερόμενους».
Ρωτάμε το απλό: Δεν γνώριζε η κα Ζορμπά πως οι διαγωνισμοί απαιτούν ένα διάστημα μεγαλύτερο από αυτό που όρισε για να μαζευτεί ενας εσμός γραφειοκρατικά χαρτιά προκειμένου να κατατεθούν οι φάκελοι; Ενάμισης μήνας ήταν αρκετός; Πριν ψέξει του ενδιαφερόμενους και την επιστημονική επιτροπή που η ίδια διόρισε! γιατί οι προφορικές εξετάσεις δεν έγιναν ποτέ αφού περιλαμβάνονται ξεκάθαρα στην προκήρυξη;
Κι ερχόμαστε τώρα στην ιδέα του διεθνούς διαγωνισμού. Εάν αυτός είχε προκηρυχθεί ευθύς εξαρχής θα ήταν εντάξει. Αλλά πως είναι δυνατόν να απαξιώνεις πρώτα σύσσωμο το ελληνικό δυναμικό και να αναφέρεις στην προκήρυξη ότι ο νέος διευθυντής οφείλει να μιλάει οπωσδήποτε Ελληνικά και μετά να μην σε πειράζει να μην μιλάει αφού θα ναι ξένος; Πως γίνεται να κάνεις διαγωνισμό μόνον για Έλληνες στην αρχή και μετά αλλάζεις γνώμη γιατί δεν σου κάνουν οι Έλληνες και θέλεις ξένους; Δεν είναι αυτό οπορτουνισμός; Και δεν εκθέτεις έτσι την χώρα στο εξωτερικό απαξιώνοντας την ίδια σου την πατρίδα;
Υπάρχουν κι άλλα ερωτήματα: Ο ξένος διευθυντής θα ξέρει την ελληνική τέχνη; θα μπορεί να συνεννοηθεί με τους δικούς μας καλλιτέχνες και προσωπικό του σημαντικότερου μουσείου της χώρας; Θα δεχτεί να πληρώνεται με την χαμηλή αμοιβή σε σχέση με τα δεδομένα του εξωτερικού; Πως θα τον δεχτούν οι Έλληνες επιμελητές κλπ που ήδη έχουν απαξιωθεί;
Αυτά και άλλα ερωτηματικά έρχονται να μας αποκαρδιώσουν στην ταλαίπωρη αυτή ιστορία που λέγεται Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και που καρκινοβατεί για δεκαετίες ως απότοκο κακών χειρισμών και γνωστών νεοελληνικών νοοτροπιών. Όμως ο Πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια. Είναι προϋπόθεση μιας ζωής με νόημα, αξίες κι αξιοπρέπεια. Έτσι δεν είναι;