Φως, περισσότερο φως!

Heiderberg, William Turner, 1846       Ξεψυχώντας ο Γκαίτε, ο πιο σοφός άνθρωπος της εποχής του, λένε πως αναφώνησε: «Licht! Mehr Licht!» («Φως! Περισσότερο Φως!»), και κάποιος ηλίθιος πήγε να ανοίξει τις κουρτίνες..                                                                                                                                                Του Παντελή Φ. Γιαννουλάκη* Έχει ειπωθεί ότι η Βασιλεία των Ουρανών (δηλαδή το διάστημα) βρίσκεται μέσα μας, κάτι που όλοι αποφεύγουν να το συζητάνε και την περιμένουν να προσγειωθεί ή να απαχθούν προς τους ουρανούς, γιατί αν είναι μέσα μας τότε εμείς έχουμε όλη την ευθύνη, μια ευθύνη που κανείς δεν θέλει… Φαντάζομαι τη Φαντασία μας σαν ένα φως που υπάρχει μέσα στο κεφάλι μας, μια δέσμη φωτός που φωτίζει σκοτεινούς και μακρινούς ορίζοντες, κι έτσι μπορούμε να ρίξουμε μια βιαστική ματιά προς τα εκεί, και κάτι να ψιθυρίσουμε από εκείνο το φως, πριν μας αντιληφθούν οι άλλοι και μας κρεμάσουν επί παραδειγματισμό.                                                                                     Θυμάμαι τον Παράκελσο, που από τις πολλές περιπλανήσεις και τις διώξεις και τους χλευασμούς και τις δυσκολίες, έχασε το βροντερό γέλιο του, δεν είχε κανέναν φίλο, και μια ιστορία λέει ότι επειδή δεν είχε κανέναν για να του μιλήσει, είχε αρχίσει να συνομιλεί με τη σκιά του. Άναβε ένα κηροπήγιο, καθόταν μπροστά σε έναν τοίχο και συνομιλούσε με τη σκιά του σαν να ’ταν άνθρωπος. Πολλές φορές τον άκουγαν να φωνάζει μόνος του. Εκείνη την εποχή έγραψε το μεγαλύτερο αριστούργημα του, το Signa Rerum. Δυστυχώς, σώζονται μόνο τα τελευταία κεφάλαια του, γιατί ο Παράκελσος κάθε βράδυ έσχιζε μερικές σελίδες, τις έβαζε φωτιά και τις πετούσε από το παράθυρο «για να δουν λίγο φως μέσα στη νύχτα επιτέλους οι άνθρωποι...                                 Rembrandt, Philosopher in Meditation, 1632, Oil on wood, 28 x 34 cm,  Louvre Museum, Paris Σε κάποια από τις σελίδες που σώθηκαν, γράφει: «Ο άνθρωπος δεν είναι σώμα. Η καρδιά, το πνεύμα, είναι άνθρωπος. Κι αυτό το πνεύμα είναι ένα ολόκληρο άστρο, από το οποίο είναι φτιαγμένος. Το άστρο αυτό ταξιδεύει μέσα στο σύμπαν. Δεν ξέρουμε από πού έρχεται και πού πηγαίνει. Αλλά αν ο άνθρωπος είναι τέλειος στην καρδιά του, τίποτα σε ολόκληρο το φως της φύσεως δεν μπορεί να του είναι κρυφό. Το πρώτο βήμα στη λειτουργία αυτής της επιστήμης, είναι να αποκτήσει το πνεύμα υπόσταση από το εσωτερικό στερέωμα, με τη Φαντασία.…» Θυμάμαι τον άγιο μοναχό της εξερεύνησης του Αγνώστου, τον Ρότζερ Μπέηκον, έγκλειστο στο πιο βαθύ και σκοτεινό κελί της φυλακής για χρόνια και για χρόνια, επειδή τόλμησε να εφεύρει τους νόμους της οπτικής, και να πει τη θρυλική φράση «η εξουσία δεν έχει καμμία απολύτως δύναμη αν δεν την υπολογίζουμε…» Ο Μπέηκον έγραψε τα σπουδαιότερα φιλοσοφικά του συγγράμματα, στο φως μιας αχτίδας ηλίου που έμπαινε για μία ώρα και σαράντα λεπτά κάθε ημέρα από μια μικρή τρύπα στο θεοσκότεινο κελί του. Τυφλώθηκε στην φυλακή. Κάποτε απελευθερώθηκε, αλλά ήταν πια ένας απογοητευμένος και εξαντλημένος τυφλός γέροντας. Πέθανε ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση του. Ξεψυχώντας είπε: «Μετανιώνω που έκανα τον εαυτό μου να υποφέρει τόσο πολύ, προσπαθώντας να πολεμήσω την αμάθεια των ανθρώπων...» Οι Μοναχοί του τάγματος του, μετά τον θάνατο του, γεμάτοι από φρίκη μόλις ανακάλυψαν τις εργασίες του, κάρφωσαν τα έργα του πάνω σε σανίδες, αφήνοντας σκουλήκια και παράσιτα πάνω στις σελίδες «για να τις καταστρέψει ο Θεός». Ο ιερέας της περιοχής αρνήθηκε να του κάνει χριστιανική ταφή. Το σώμα του πετάχτηκε σε έναν ομαδικό τάφο ζητιάνων… Κι όμως, εμείς θυμόμαστε το όνομά του, κι εκείνη η αχτίδα φωτός, φωτίζει μέχρι σήμερα, μέσα στο σκοτάδι, μέσα από μια μαύρη τρύπα στον τοίχο και της δικής μας φυλακής. Κι ο Θερβάντες έγραψε τον Δον Κιχώτη περιμένοντας του δήμιου το τσεκούρι, σε ένα σκοτεινό μπουντρούμι αιχμάλωτος των πειρατών στο Αλγέρι, στο φως μιας ίδιας ηλιαχτίδας που έμπαινε από μια τρύπα στον τοίχο του κελιού του. Δεν έχει τάφο… Ποιος ξέρει τι άλλο θα καταφέρναμε, έστω μέσα από το κελί μας, αν υπήρχε περισσότερο φως... * Απόσπασμα από την ανάρτηση του συγγραφέα στο blog  http://giannoulakis.blogspot.gr/2007/06/blog-post_7097.html