Dazibao: Οι χειροποίητες εφημερίδες του Μάριου Σπηλιόπουλου

Tης Βασιλίκας Σαριλάκη

Ο τέως πρύτανης και νυν καθηγητής της ΑΣΚΤ και γνωστός καλλιτέχνης Μάριος Σπηλιόπουλος ξαναχτυπά με νέα ατομική έκθεση που θα γίνει αυτήν την φορά στον Εικαστικό Κύκλο ΔΛ  (24 Ιανουαρίου 2020 –29 Φεβρουαρίου). Η έκθεση γίνεται σε συνεργασία με την ENIA GALLERY κι έχει τίτλο « DAZIBAO - HANDMADE NEWSPAPERS ».

Μάριος Σπηλιόπουλος

Παρουσιάζει 114 σκωπτικά και χιουμοριστικά έργα, παραχαράσσοντας ζωγραφικά εφημερίδες και περιοδικά, ρίχνοντας μιαν αναστοχαστική ματιά, πάνω στην επικαιρότητα των 9 τελευταίων χρόνων της κρίσης, όπως την κατέγραψαν τα έντυπα μέσα ενημέρωσης. Πρόκειται για μια σάτυρα με πολιτική ματιά, κοινωνικά σχόλια και αρκετό γέλιο. Επεμβαίνοντας πάνω στο σώμα του τυπωμένου χαρτιού, σχολιάζει τα γεγονότα και τις αποτυπώσεις τους, αλλάζοντας τη μορφή και το περιεχόμενο της τυπωμένης σελίδας, εκφράζοντας την προσωπική του θέση απέναντι στα γεγονότα.

“Dazibao” (Νταζιμπάο) στα κινέζικα σημαίνει «χειροποίητη εφημερίδα τοίχου». Στην αυτοκρατορική Κίνα υπήρχε η παράδοση της ανάρτησης dazibao από τους πολίτες είτε για να διαμαρτυρηθούν για πράξεις και παραλείψεις της διοίκησης είτε για να θέσουν σε δημόσιο διάλογο πολιτικά ή ηθικά ζητήματα. Αυτή η παράδοση αναβίωσε στην «πολιτιστική επανάσταση» της Κίνας και χρησιμοποιήθηκε από τους ερυθροφρουρούς ως εργαλείο επίθεσης εναντίον των πολιτικών αντιπάλων του Mao. Ο Μάριος Σπηλιόπουλος κρεμάει τα δικά του “Dazibao”στους τοίχους της γκαλερί, προσκαλώντας τον θεατή – αναγνώστη να συμμετάσχει σε μια ιδιόμορφη επανανάγνωση των γεγονότων.

Όπως γράφει ο Τάκης Κουμπής : "Αυτά τα 114 νέα φύλλα, είναι ένα είδος προσωπικού ημερολογίου, όπου η εικόνα-τεχνούργημα αναδύεται χάρη στο μοντάζ παραθεμάτων παρελθόντων χρόνων και στην πληθυντική ανάκρουση φράσεων και εικόνων. Ένας ποιητικός σκωπτικός μηχανισμός τίθεται προς χειρωνακτική χρήση, διαμέσου παραποιήσεων, διαγραφών, παρεκτροπών, υπονομεύσεων, αναστροφών, χρωματικών διαστίξεων, υπερθέσεων… Εν κατακλείδι, το μεθοδικά σκωπτικό, ζωγρα-φωτο-γραφικό μοντάζ του Μάριου Σπηλιόπουλου, ανατέμνει την περίοδο της πρόσφατης «κρίσης», επιχειρώντας όχι να κατανοήσει τα γεγονότα με άλλο τρόπο, αλλά να κάνει τομές εικονικών ενεργημάτων, τα οποία συνιστούν μια «πολιτική εικονολογική» παρέμβαση."

                                             Βιογραφικό

Ο Μάριος Σπηλιόπουλος γεννήθηκε στον Πολύγυρο Χαλκιδικής το 1957. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών όπου και διδάσκει από το 1991. Σήμερα είναι  καθηγητής στην Α.Σ.Κ.Τ. Εκπροσώπησε την Ελλάδα σε τρεις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης (Γλασκώβη 1990, Μαδρίτη 1992 και Κοπεγχάγη 1996) και το 1989 στη 2nd Biennale της Κωνσταντινούπολης. Το 1994 βραβεύτηκε με το Grand Prix d’ Alexandrie στην 18nd Biennale της Αλεξάνδρειας. Έχει παρουσιάσει έργα του σε 25 ατομικές και πάνω από 150 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο Σπηλιόπουλος επιστρέφει εδώ σε μια σκωπτική νεοποπ διάθεση ενός αυθόρμητου κολάζ που σχεδόν δημιουργείται απο μόνο του καθώς ζούμε σε μια σουρεαλιστική εποχή όπου οι εφημερίδες συναγωνίζονται το τσίρκο σε τίτλους και απεικόνιση των γεγονότων. Ο Μάριος εκμεταλλεύεται ευφυώς αυτό το γεγονός και αξιοποιεί ιδιαίτερα κάποια έντυπα κίτρινου τύπου ή κάποιες κιτς φυλλάδες που όχι απλώς ειδικεύονται σε Fake news αλλά γράφουν αρλούμπες για εξωγήινους ή απευθύνονται σε μια πορνολαγνική διάθεση κάποιων αντρών αναγνωστών. Εν προκειμένω σχολιογράφησε τον ευφάνταστο τίτλο "Οι ανθρωπιστικές σπουδές την εποχή του pac man" και ζωγράφισε τα μικρά εικονίδια παντού

Στον "Ιερό Πόλεμο" ο καλλιτέχνης παίζει με τον αμφιλεγόμενο τίτλο και βάζει μάσκες σε κάποιες τηλεπερσόνες σταρ. Το ίδιο το εξώφυλλο από μόνο του συνδυάζει απο την μια ένα θρησκευτικό θέμα, ένα τηλε- κουτσομπολιό και μια μισόγυμνη που ετοιμάζεται να βγάλει το εσώρουχο! και τίτλο πως ντύνεται νυφούλα!.

Το χιούμορ έχει την τιμητική του σ΄αυτήν την έκθεση καθώς τα εξώφυλλα αυτά προκαλούν την θυμηδία αν και έχουν γκροτέσκο τίτλους και είναι σχεδόν αδιανόητα ή και απολύτως ψευδή. Η κριτική στο star system και την σύγχρονη διαπλοκή είναι επίσης παρούσα σ΄αυτά τα έργα καθώς επίσης και τα γνωστά μοτίβα"κοινωνικής ανέλιξης" τύπου "ανερχόμενη τραγουδίστρια ή τηλεπαρουσιάστρια τα φτιάχνει με μεγαλοεπιχειρηματία και κάνει καριέρα"(έργο Τάμτα).

Τα “Dazibao” του Μάριου Σπηλιόπουλου συνθέτουν ένα είδος προσωπικού ημερολογίου 114 ημερών – είναι σαφής εδώ, η αναφορά στο πολιτικό σύνθημα «Ένα-Ένα-Τέσσερα» της δεκαετίας του 60-. Και, αποτελούν επίσης, ένα είδος ζωγραφικού πολιτικού σχολιασμού -με την ευρύτερη έννοια- της δραματικής εποχής της Ελληνικής κρίσης με όλες της τις πληγές αλλά και τα παραφερνάλια. Και με όσο χιούμορ κι αν τα τοποθετεί ο καλλιτέχνης παραμένουν τα ξόμπλια μιας πολιτικής και πολιτιστικής κατάστασης για τα οποία κανείς δεν μπορεί να είναι περήφανος..