Jilly Ballistic: Συνέντευξη με την σημαντικότερη street artist της Ν. Υόρκης..

Στην μετα- Banksy εποχή, μπορεί η street art να θεωρείται ακόμα περιθωριακή, underground και παράνομη; Υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν ακόμα ότι η τέχνη υπάρχει μόνον στα μουσεία και στις γκαλερί; Μισόν αιώνα περίπου μετά τον Μάη του ’68, η street art διεγείρει πλέον έντονα το συλλογικό ασυνείδητο της πόλης, δημιουργώντας ένα νέο status δημόσιας τέχνης. Τοιχογραφίες, stencil graffiti, 3D graffiti, sticker art, δημόσια κολάζ, κοινωνικά σχόλια σε αφίσσες, αντιδιαφήμιση, δημόσιες εγκαταστάσεις κλπ σφραγίζουν την καθημερινότητα στην πόλη. Οι δυνατές εντυπώσεις και οι ιδέες που προτείνουν ως ερεθίσματα, διαμορφώνουν μια νέα δημόσια σφαίρα, που προεκτείνει στον χώρο τον διεθνή διάλογο και ανταλλαγή πληροφοριών στα social media και δημιουργουν νέες αντιλήψεις ζωής, συμπεριφορές, αξιακά συστήματα ακόμη και μόδα.                    Η Jilly Ballistic είναι μια ιδιοφυής και ταλαντούχα καλλιτέχνης, με πολύ χιούμορ, πασίγνωστη πλην ανώνυμη. Τα τελευταία 3 χρόνια έχει κατακλύσει τον υπόγειο της Νέας Υόρκης και του Brooklyn με έργα και παρεμβάσεις μιας ιδιότυπης, conceptual subway art που επινόησε ή ίδια και που δημιούργησε τόση αίσθηση ώστε να την συγκρίνουν με τον Banksy! Παρότι ξεκίνησε ως συγγραφέας κάποια στιγμή θεώρησε φυσικό να αρχίσει να «ποστάρει» στους τοίχους του υπογείου τα σχόλιά της. Άρχισε να τοιχοκολλάει αφίσες με τις σοφές ή σκωπτικές  της “Συμβουλές Συμπεριφοράς”,  να αλλάζει τα φώτα σε χαζές διαφημίσεις επικολλώντας ψεύτικα Ιντερνετικά μηνύματα μετατρέποντάς τες σε αντιδιαφημίσεις ή ωραία κολάζ, να κολλάει παντού τα sticker της με διάφορες φιγούρες από μασκοφόρες νοσοκόμες και στρατιώτες του παγκοσμίου πολέμου κλπ. Εικόνες της υπάρχουν ακόμα και στις θέσεις του μετρό, ή σε άλλα σημεία μέσα στα βαγόνια. Τα έργα της είναι φίνα, ανθρωπιστικά, με μια χαρισματική Ντυσαμπιανή αύρα, κάτι σπάνιο. Είναι επίσης, εύστοχες σφήνες στον πονηρό κόσμο του εμπορίου και της χαζοδιαφήμισης που υποτιμά σταθερά την νοημοσύνη μας.. Έχουν πολύ χιούμορ, ιντριγκάρουν, προβληματίζουν, αποκαλύπτουν. Αλλά ας μας μιλήσει η ίδια καλύτερα..                                                                                                                                           Συνέντευξη: Βασιλίκα Σαριλάκη Art Noise: Ξέρω ότι μεγάλωσες στο Brooklyn, στις αρχές των 80’s, κι όπως έχεις πει  “εκειπέρα  τα graffiti ήταν πάντα μια αυτονόητη κατάσταση ” κι ότι βγήκες στο “κουρμπέτι” εδώ και 4 χρόνια. Αναρωτιέμαι πως αποφάσισες να γυρίσεις το νόμισμα κι εκεί που ήσουν συγγραφέας να αρχίσεις να “ποστάρεις” πλέον στους τοίχους του υπόγειου της Νέας Υόρκης; Jilly Ballistic:  Δεν ήταν ακριβώς τόσο μια απόφαση, όσο  μια φυσική εξέλιξη. Ένιωσα πως το επόμενο βήμα που είχα να κάνω ήταν αυτό που ονομάζουμε street art. Όπως κάθε Νεοϋορκέζος/α, περνάω πολύ ώρα κάθε μέρα σε αυτούς τους χώρους του υπόγειου μετρό.  Μετά από όλο αυτό το διάστημα ξαφνικά ένιωσα ότι : να αυτό είναι! ένας άσπρος καμβάς ακριβώς μπροστά στα μάτια μου. Μπορώ να αλληλεπιδράσω μαζί του. Χρησιμοποίησέ τον για να μιλήσεις. Art Noise: Αισθάνεσαι ότι το μήνυμά σου περνάει στην αντίπερα όχθη; Είσαι ικανοποιημένη; Jilly Ballistic: Το κοινό οπωσδήποτε παρακολουθεί, παρατηρεί. Και πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει γιατί προσπαθεί να ακούσει κάτι. Δουλεύω μέρα-μεσημέρι με τους Νεοϋορκέζους παντού γύρω μου, στην αποβάθρα ή μέσα στα βαγόνια. Μπορώ να σου πω εκ πείρας και λόγω της επαφής μου με το κοινό ότι διψάνε.. Όταν ξεκινάω να βάζω τα έργα μου, με παρακολουθούν και μόλις τελειώσω με ρωτάνε διάφορα πράγματα, κυρίως ποιού το πορτρέτο τοποθετώ ή γιατί βάζω αυτήν ειδικά την Συμβουλή Συμπεριφοράς. Μετά από την συζήτησή μας δείχνουν να εκτιμούν πραγματικά την καλλιτεχνική  προσπάθεια.Τραβάνε επίσης πολλές φορές φωτογραφίες τις οποίες κοινοποιούν και μοιράζονται στα social media όπου και σχολιάζονται. Κι έτσι ξαφνικά αρχίζει ένας διάλογος. Αυτό είναι μεγάλη υπόθεση.                            Art Noise: Θέλω να συζητήσουμε μαζί μερικές από τις “ Συμβουλές Συμπεριφοράς” σου .. π.χ το “Εάν το χτίσεις θα το βανδαλίσουν”. . Μερικοί άνθρωποι λένε ότι ασκείς βανδαλισμό. Στα Ελληνικά Βάνδαλος είναι εκείνος που καταστρέφει έργα τέχνης, όχι εκείνος που τα δημιουργεί . Κι η λέξη βανδαλίζω προέρχεται από την γαλλική λέξη  Vandalisme που αναφέρεται σε μια βάρβαρη Γερμανική φυλή που συνήθιζε να κονιορτοποιεί τις μύτες και τα αυτιά των αγαλμάτων γιατί πίστευαν ότι πρέπει να καταστρέψουν τις συγκεκριμένες “ διόδους της ψυχής” ώστε να μην ζωντανέψουν ξαφνικά τα αγάλματα! Αλλά απο όσο γνωρίζω, είσαι λίαν ευγενής, δεν κόβεις ούτε τα αυτιά ούτε τις μύτες κανενός και επιπλέον θα πρέπει να προσθέσω εδώ, ότι πολλές διαφημίσεις δεν συνιστούν ακριβώς έργα τέχνης! Άρα πρόκειται εν προκειμένω για βανδαλισμό ή για κοινωνική προσφορά; Jilly Ballistic: Η ευγένεια σε ορισμένες από τις "ψηφιακές" ψευδοπροειδοποιήσεις Mac ή  PC που χρησιμοποιώ, όπως το να προσθέσω στο τέλος μιας επισήμανσης Σας ευχαριστούμε ή Συγνώμη , προσθέτουν προφανώς λίγο χιούμορ στην κατάσταση. Κατά κάποιο τρόπο νιώθω σαν να γράφω μια σύντομη επιστολή εκ μέρους του κοινού σε εταιρείες ή την βιομηχανία του κινηματογράφου. Όσο για την συγκεκριμένη Συμβουλή που με ρώτησες (Αν το χτίσεις, θα το βανδαλίσουν), αυτό ήταν ένα μήνυμα που προορίζεται στους εργολάβους lux πολυκατοικιών (condos), τις κατασκευαστικές εταιρείες, τους πολιτικούς που αλλάζουν τους όρους δόμησης, και την ίδια τη διοίκηση της Νέας Υόρκης. Τα Graffiti θα υπάρχουν πάντα. Κι η street art θα υπάρχει επίσης πάντα. A Girl in Red Dress with Cat and Dog, Updated (Ammi Phillips [1830] & Jilly Ballistic [2013]; 5th Ave 53rd St; MoMA platform), photo: JB Art Noise: Είσαι η πλέον γνωστή – άγνωστη  street artist της Νέας Υόρκης. Έχεις φυτέψει χιλιάδες Ιντερνετικά “μηνύματα λάθους” και χιλιάδες αυτοκόλλητες εικόνες πάνω σε διαφημίσεις και τοίχους και τώρα σε συγκρίνουν με τον Banksy, μιαν εμβληματική, αποφασιστική φυσιογνωμία της διεθνούς street art…Πώς νιώθεις μ΄ αυτό και ποιά είναι η σχέση της δικής σου δουλειάς με του Banksy; Jilly Ballistic: Το να με συγκρίνουν με τον Banksy ήταν -το λιγότερο που μπορώ να πω- απροσδόκητο για μένα. Είναι κολακευτικό. Ίσως να σημαίνει ότι βρίσκομαι στον σωστό δρόμο με την έννοια ότι τα μηνύματα καταφέρνουν να περάσουν, σηματοδοτούν κάτι και είναι επικοινωνήσιμα.   Art Noise:  Κατάφερες να μετατρέψεις μερικές ηλίθιες διαφημίσεις σε αντιδιαφημίσεις ή σε πραγματικά έργα τέχνης προσθέτοντάς τους απλώς τα πανέξυπνα συμβουλευτικά σου αυτοκόλλητα όπως το “ Μετακινήστε το στα σκουπίδια” κλπ ή  χρησιμοποιώντας paste-ups  με μασκοφόρες φιγούρες του Πρώτου και δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου. Τί είναι σημαντικότερο για σένα; Να περάσεις το μήνυμα στους ανθρώπους; να προκαλέσεις δεύτερες σκέψεις και προβληματισμό ή να κάνεις έξυπνα σουρεαλιστικά κολάζ χρησιμοποιώντας ως ready mades αυτές τις διαφημίσεις;              Αριστερά: Tweet της @JillyBallistic: “Παρακαλώ συνεχίστε να αγνοείτε αυτήν την διαφήμιση. Ευχαριστούμε.” (M15 bus shelter; Allen St & Stanton St), Δεξιά: “Μετακινήστε στον κάδο απορριμμάτων”, πάνω σε διαφήμιση μπύρας.                                        Εκεί που οι πόθοι συναντούν τις ενέσεις ινσουλίνης. (Greenpoint Ave; Church bound G) Jilly Ballistic: Όπως ακριβώς αναφέρεις “τρέχω” διάφορα projects ταυτοχρόνως:  είναι οι ιστορικές εικόνες, η “ψηφιακή” δουλειά και  τα επικαιροποιημένα ιδιώματα όπως είναι οι “Συμβουλές Συμπεριφοράς”. Κι άλλα projects πάνε κι έρχονται συνέχεια. Δεν είναι ότι προτιμώ το ένα από το άλλο. Όλα εξαρτώνται πραγματικά από το σημείο που θα επέμβω.. Όταν έχω να κάνω με μια διαφήμιση ή θα βάλω επάνω ένα μήνυμα προειδοποίησης ή θα προσθέσω μια εικόνα που σχετίζεται με τον σχολιασμό που θέλω να κάνω. Αλλά οτιδήποτε και νάναι αυτό που έχει τελικά κολληθεί στον τοίχο θέλω να ελπίζω πως θα προκαλέσει έναν διάλογο, μερικές σκέψεις πάνω στο θέμα. Ή ακόμα κι ένα γέλιο.                   Διαφήμιση της JillyB για το “εκπληκτικό νέο ηλεκτρικό παιχνίδι για όλη την οικογένεια” που λέγεται Uranium Rush-An (G train; car 5023)  Art Noise:  Τί σε εμπνέει να φτιάξεις όλα αυτά τα slogans; Είναι όλα δικά σου; Jilly Ballistic: Ναι, όλο το περιεχόμενό τους είναι δικό μου. Κι αυτό σημαίνει προφανώς, πως πρέπει αν ευχαριστήσω το Hollywood για την έλλειψη επινοητικότητας και τις εταιρείες για τα ελλειματικά προϊόντα.. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την έλλειψη εμπιστοσύνης στο κοινό κι αυτό που θέλουν να υπογραμμίσουν είναι ακριβώς αυτό που με εμπνέει. Επίσης ο υπόγειος ολόκληρος, αυτός –καθαυτός είναι τόσο εκπληκτικός χώρος. Ανακατεύοντας παρελθόν και παρόν ταιριάζουν και συμπληρώνουν τόσο το ένα το άλλο και μας αποδεικνύουν τελικά πόσο λίγο έχουμε προχωρήσει μπροστά ως κοινωνία..             Art Noise: Η Δημόσια Τέχνη συνδέεται συχνά με την κοινωνική κριτική αλλά και την πολιτική με την ευρεία έννοια. Ποιά είναι η σχέση σου με την πολιτική; Ο Banksy για παράδειγμα έκανε μια εγκατάσταση την εποχή του Occupy Wallstreet. Εσύ θα έκανες κάτι τέτοιο; Jilly Ballistic: Κατά μία έννοια, αισθάνομαι πως οι στρατιωτικές εικόνες που εγκαθιστώ στους δημόσιους χώρους έχουν μια πολιτική χροιά.. Είναι λεπτό το μήνυμα, όχι τόσο ευκρινές ή ριγμένο κατάμουτρα στον θεατή. Παρολαυτά, ευχαρίστως θα περνούσα στο άλλο άκρο του φάσματος αν η στιγμή ήταν σωστή και αν μπορούσα να περάσω ένα συγκεκριμένο μήνυμα. Η δουλειά μου έχει να κάνει με τον συγκεκριμένο χώρο κάθε φορά, είναι site specific, έχει έναν προσανατολισμό που εξαρτάται απο το περιβάλλον και είναι αυτό που λέμε εδώ – και – τώρα…άρα ναί, δεν έχω κανένα πρόβλημα να πώ ανοιχτά την γνώμη μου. Κάποιος πρέπει αν το κάνει.                                    Φροϋδική Προειδοποίηση. Η χρήση γουρουνιών προς αναπαράσταση των καπιταλιστικών επιθυμιών του “Θέλω περισσότερα” μπορεί να αποτελέσει ένα αθέλητο ολίσθημα. Παρακαλώ επανεξετάστε. Σας ευχαριστώ. Jilly Ballistic (W4th St Station; NY Lotto Ad) Art Noise:  Γιατί χρησιμοποιείς κυρίως την Αμερικανική εικονοποιεία των Παγκοσμίων πολέμων κι όχι εικόνες άλλων φτωχών ή κατεστραμμένων χωρών ώστε να δημιουργήσεις το contrast με την σημερινή κατάσταση; Jilly Ballistic: Σύντομα θα έχουμε την 100η επέτειο εφεύρεσης της μάσκας αερίων. Αυτό λοιπόν που ήθελα να κάνω ήταν να τοποθετήσω το πρόσωπο του πολέμου του τότε, στον δικό μας κόσμο, σήμερα. Αυτό το πρόσωπο έχει αλλάξει, αλλά όχι κι η συμπεριφορά του. Μοιάζει σαν να μπορεί κανείς να πάρει τα χαρακτηριστικά και τις αποφάσεις των κυβερνήσεών μας  ενός  αιώνα πριν, να τα βάλει δίπλα δίπλα με τις σημερινές κυβερνήσεις μας, κι αμέσως διαπιστώνει κανείς  μια εκπληκτική ομοιότητα.                                                          Art Noise: Είδα το ωραίο, πρόσφατό σου  video https://vimeo.com/64965149  κι αναρωτήθηκα: δεν φοβάσαι να βάζεις τα έργα σου μπροστά σε όλους αυτούς τους περαστικούς κι επιβάτες; Κι αν σε συλλάβει η αστυνομία; Ποιά θα είναι η ποινή; Πόσο επικίνδυνο είναι αυτό που κάνεις; Jilly Ballistic: Οι επιβάτες είναι περίεργοι για αυτό που κάνω και προσφέρονται για κουβέντα. Μόλις αρχίσεις να τους μιλάς για τα σχέδιά σου και τον σκοπό τους, οι άνθρωποι γίνονται φιλικοί προς αυτό που κάνεις και σε καταλαβαίνουν. όταν τους εξηγήσω ότι τα υλικά που χρησιμοποιώ δεν καταστρέφουν την ιδιοκτησία και δεν κοστίζει τίποτα να τα ξεκολλήσουν, ξαφνικά είναι ο ίδιος ο Νόμος που φαίνεται αυστηρός στα μάτια τους κι όχι ο καλλιτέχνης.               Art Noise:  Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι όλο αυτό το υλικό που χρησιμοποιείς κοστίζει. Πως τα βγάζεις πέρα με τα έξοδά σου; Μπορεί να πουληθεί η τέχνη του δρόμου; Jilly Ballistic: Κάθε τόσο δέχομαι κάποια αιτήματα για να εγκαταστήσω έργα σε ιδιώτες, σε σπίτια και γραφεία. Όλες οι Συμβουλές Συμπεριφοράς μπορούν να τυπωθούν και να ταχυδρομηθούν. Άρα ναι, αν ενδιαφέρεται κάποιος να αγοράσει ένα έργο ή να του φτιάξω κάτι δεν έχει παρά να μου απευθυνθεί.     Art Noise:  “ Σκότωσε την τηλεόρασή σου ”. Έκανες ένα πολύ πετυχημένο “collage” αλλάζοντας εντελώς το νόημα σε μια διαφήμιση τηλεοπτικών ειδήσεων κολλώντας απλώς επάνω μια εικόνα ενός στρατιώτη που πυροβολεί στην τηλεόραση. Πιστεύεις πραγματικά ότι μπορεί η TV να αξολοθρευτεί εντελώς απο οποιοδήποτε μέσο σαν το Internet; Jilly Ballistic: Η τηλεόραση πρέπει αν προσαρμοστεί στην εποχή του  διαδικτύου διαφορετικά θα πεθάνει στα σίγουρα, ή ακόμη χειρότερα: θα γίνει άσχετη. Τα περισσότερα τηλεοπτικά Reality  shows δείχνουν πως δεν θα αποσώσουν την μέρα. Χρειάζονται ποιοτικά προγράμματα. Να εμπιστευτείς την ιδέα πως ο θεατής μπορεί να διαχειριστεί το ευφυές ή το αμφιλεγόμενο κοινωνικό υλικό.  Όταν προκύπτει μια καλογραμμένη εκπομπή, οι άνθρωποι μετατρέπονται σε αφοσιωμένους θεατές. Άρα δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι η TV θα τα καταφέρει. Αλλά οι εκτελεστικοί παραγωγοί δεν είναι δυνατόν να παράγουν 90% άχρηστες εκπομπές ή σκουπίδια κι ακόμα να ελπίζουν ότι το υπόλοιπο10% θα τους ξελασπώσει. . Το κοινό έχει πλέον επιλογές και θα πάει αλλού. Σκότωσε Την Τηλεόρασή σου (36th St; Queens bound R/M), Photo: Jilly B.  Art Noise:  Πρόσφατα πόσταρες μια φωτογραφία που δείχνει έναν εκτελεστικό παραγωγό που μοστράρει με έξαλλη περηφάνια ένα καδραρισμένο αφισάκι με μια Συμβουλή σου. Διαβάζουμε: “Η ομορφιά ανήκει στο μάτι του εκτελεστικού παραγωγού”. Έχεις επίσης κριτικάρει τον σεξισμό ποστάροντας το “Ο σεξισμός πουλάει” χρησιμοποιώντας ένα λογοπαίγνιο. Ως γυναίκα, μου αρέσει αυτή η ευγενής, μεταφεμινιστική σου προσέγγιση..Τί πιστεύεις για τις σεξιστικές διαφημίσεις και την εκμετάλευση της ομορφιάς σήμερα; Ξέρεις, ακόμη και μια προσπάθεια που έγινε στην Σουηδία να περάσει νομοθεσία κατά της σεξιστικής διαφήμισης τελικά απέτυχε..                                                                         Busting Sports Illustrated (Classon Ave; Queens G) photo:JB Jilly Ballistic: Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άντρες θα έπρεπε να νοιώθουν προσβεβλημένοι από αυτό. Όταν κάποιος σου λέει συνεχώς ότι “χάνεις” σε κάποιο θέμα και πως θα πρέπει να βελτιωθείς, ή σε κάνει να νοιώθεις ανεπαρκής, ή σε κάνει να νοιώθεις ανασφαλής μόλις βγεις έξω από την πόρτα τότε αυτό είναι συναισθηματικός εκβιασμός και κακοποίηση. Είναι μια καταχρηστική σχέση. Και κάθε εταιρεία που καταφεύγει σε αυτές τις τακτικές θα πρέπει να την κράξουμε. Κι έτσι απλά προσθέτοντας ένα κομμάτι της τέχνης σε μια τέτοια διαφήμιση λες: Όχι σε αυτό.     “ Ξεκίνησε ντύνοντας τραυματίες κατέληξε ντύνοντας supermodels.” (North. Blvd; Queens bound; R train platform), photo: Jilly B. Art Noise:  όταν διάβασα το σύνθημά σου “It’s all fun and games until morality makes it hurt” ( Όλα έχουν πλάκα και είναι παιχνιδάκια μέχρι να σε πληγώσει η ηθική ) αντί να διαβάσω την λέξη  morality ( ηθική) διάβασα κατά λάθος την λέξη mortality (θνητότητα)!  Αμέσως ήρθε στον νού μου η λειτουργία της λεγόμενης Συγχρονικότητας του Jung κι άρχισα να κάνω παράξενες σκέψεις:  “Μήπως μόνον η επίγνωση της θνητότητας είναι δυνατόν να μας οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου μπορούμε να αναζητήσουμε το πραγματικό ήθος αντί για την γελοία τρέχουσα ηθική που άλλωστε στηλίτευε κι ο ίδιος ο Νίτσε;”  Ή μήπως έχω ξεφύγει τελείως Τί πιστεύεις; Jilly Ballistic: Ο τρόπος της ακολουθίας των σκέψεών σου είναι ακριβώς ο λόγος που κάνω αυτό που κάνω. Έζησες κάποια συναισθήματα και σκέφτηκες κάποια ερωτήματα που αναλύουν αυτό που ξέρεις ή αυτό που νομίζεις ότι ξέρεις. Το διάβασες με τον ένα τρόπο, μπήκες σε ένα λαγούμι, μετά ξαναδιάβασες το μήνυμα και σε οδήγησε σε μια άλλη ενδοσκόπηση. Τέλεια.  Art Noise:  Ποιά είναι τα τρέχοντα σχέδια και όνειρά σου; Jilly Ballistic: Το πλάνο λέει να συνεχίσω να κάνω αυτό που κάνω, να συνεχίσω να κάνω έργα και να πειραματίζομαι. Να συνεργαστώ και με άλλους καλλιτέχνες και να κάνω έργα και σε άλλα μέρη. Το σχέδιο είναι να προχωρήσει  όμως πρώτα το μυαλό μου μπροστά..   Art Noise:  Έχεις έρθει ποτέ στην Ελλάδα και θέλεις να έρθεις στην Αθήνα να βάλεις μερικές εικόνες σου και στο δικό μας metro; Είσαι ευπρόσδεκτη όποτε θέλεις! Jilly Ballistic: Δεν έχω έρθει ποτέ στην Αθήνα αλλά σίγουρα θα μου άρεσε πολύ η περίπτωση να έρθω και να δουλέψω στον υπόγειο εκεί πέρα.. Ύστερα, μπορούμε να πάρουμε κάτι να φάμε και να πιούμε και να το γιορτάσουμε. Ευχαριστώ! Κι εγώ! info http://jillyballistic.tumblr.com/ http://www.flickr.com/photos/jillyballistic/                                              “Δεν μπορεί να φορτώσει η εικόνα. Παρακαλώ πατήστε να ξαναπροσπαθήσει”.