Εμπνευσμένος από τον Tarkovsky αλλά κι από τον Kentridge ο Piotr Dumala διοχετεύει την ευαίσθητη, ουμανιστική ψυχή του σε υποβλητικές ζωγραφικές εικόνες. Στις πολυβραβευμένες ταινίες και τα κινούμενα σχέδιά του προσπαθεί να αποδώσει ένα νέο όραμα, ανακαλώντας λογοτεχνικές αφηγήσεις όπως του Kafka και του Dostoevsky. Στο νεορομαντικό πνεύμα του metamodernism, που είναι κοντά στην ποίηση του υπαρξισμού, ο Πολωνός καλλιτέχνης ασκεί μια σύγχρονη μετωνυμία που μπορεί να σε αφήσει άφωνο, όπως άφωνος μένει κανείς βλέποντας ένα αριστούργημα.
Ο Dumała (1956) είναι σεναριογράφος, animator, σκηνογράφος, καθηγητής, γραφίστας, εικονογράφος, σκιτσογράφος, συγγραφέας, τεχνοκριτικός, και ηθοποιός. Σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Βαρσοβία, και σκηνοθέτησε πολλά κινουμένα σχέδια που συχνά ασχολούνται με υπαρξιακά θέματα. Το ευγενικό Πνεύμα (1985), Wolnosc nogi (1988), Φραντς Κάφκα (1991), Έγκλημα και Τιμωρία (2000 ), και έκανε την ταινία μεγάλου μήκους Las (2009). Στα κινούμενα σχέδιά του, χρησιμοποιεί το παραδοσιακό σχέδιο αλλά και σβησίματα πάνω στο φίλμ, μια τεχνική που έχει επινοήσει ο ίδιος.
Διάσημος για τη μέθοδο του «καταστροφικού animation", ο Piotr Dumała έκανε το 2009 το ντεμπούτο του στην μεγάλη οθόνη με την ταινία Το Δάσος (Las).
Πρόκειται για ένα εξαιρετικά στυλιζαρισμένο πειραματικό δράμα - μολυβένιο, φθινοπωρινό, αλληγορικό, στοχαστικό, μινιμαλιστικό, βυθισμένο σ' ένα πέπλο μυστηρίου σχεδόν σιωπηλό, χωρίς περιττούς διαλόγους. Δύο αφηγήσεις διαπλέκονται - η μία αναπτύσσεται κάτω από τον ανοιχτό ουρανό, με έναν ηλικιωμένο γονέα να καθοδηγεί το ενήλικο παιδί του μέσα στο ομιχλώδες δάσος, ενώ η άλλη αφήγηση αφορά σε ένα κλειστοφοβικό περιβάλλον όπου ένας γιος φροντίζει άοκνα τον ακίνητο πατέρα του στο ταπεινό τους σπίτι.
Η σκηνοθεσία του Dumała ανακαλεί το πνεύμα του Ταρκόφσκι - ο μονοχρωματικός κόσμος των δύο χαρακτήρων του είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια σκοτεινή ιστορία σκληρής αγάπης κι απελευθερωτικού θανάτου. Ενώ διαλογίζεται -εκτός των άλλων- πάνω στην πιθανότητα της μετά θάνατον ζωής, μεταφέρει ταυτοχρόνως έντονα ασκητικές εικόνες χρησιμοποιώντας μια έντονα μεταφορική γλώσσα . Ένα από τα κύρια θέλγητρα του πάντως είναι η άψογη κινηματογράφηση του Αδάμ Σικόρα, που είναι ικανός να μετατρέψει μια κατσαρόλα με σούπα σε ένα άψογο έργο τέχνης.
Πηγαίνοντας λίγο πιο πίσω στον χρόνο, συναντάμε την αριστουργηματική ταινία-animation Έγκλημα και τιμωρία. Εμπνευσμένη από το πασίγνωστο ομώνυμο έργο του Dostoevsky, ο Dumala δημιούργησε μια υπέροχη σκιερή, μινιμαλιστική υπερευαίσθητη αφήγηση, γεμάτη ουμανιστικό αίσθημα και υφος. Οι φιγούρες αναδύονται σιγά-σιγά από το σκοτάδι κι επιστρέφουν σε αυτό.
Μια υποβλητική μουσική με γλυκές μίνιμαλ νότες που επιμένουν στην ίδια γραμμική μελωδία λούζουν συνεχώς το σκοτεινό νυχτερινό σκηνικό που θυμίζει αλλοτινές εποχές κιαροσκούρο κι απόηχους απο μυστηριώδεις αύρες έργων του Ρέμπραντ, και αποπνικτικές φυλακές του Piranesi και εξπρεσιονιστικές βουβές κραυγές.. Αυτό το video που έχει κάνει του πήρε 3 χρόνια! γιατί έφτιαχνε ένα ζωγραφικό έργο μιας σκηνής κι ύστερα στην πραγματικότητα τό εσβηνε σταδιακά για να δείξει την επόμενη..είναι τόσο τρυφερό και όμορφο..μιας παλιότερης εποχής όπου τα πράγματα είχαν άλλο ειδικό βάρος..
Crime and Punishment (Fyodor Dostoyevsky) from De Anima Books on Vimeo.
Αυτή τη φορά, ο Dumala δεν περιορίζεται όπως στο προηγούμενο animation του τον Kafka στο ασπρόμαυρο αλλά ενσωματώνει λίγο χρώμα..πράσινα, κόκκινα και καφέ..
Περιορίζοντας το ρωσικό αριστούργημα του Dostoevsky σε δύο σκηνές και μόνον, την δολοφονία και την συνάντηση του Ρασκόλνικοφ με την Σόνια, ο Dumala ερμηνεύει τα θέματα του μυθιστορήματος αναβοσβήνοντας την ένταση φωτός- σκιάς υλοποιώντας το καλλιτεχνικό του όραμα. Μερικές φορές τα πρόσωπα είναι κωμικοτραγικά εκφράζοντας μια διάθεση για σκώμμα και παρωδία. Ο καλλιτέχνης λέει:
«Αυτή η ταινία αναφέρεται στην αγάπη και πώς η εμμονή μπορεί να καταστρέψει την αγάπη. Στη ζωή μας, είμαστε συνεχώς υπό την επήρεια δύο αντίθετων επιρροών: να είμαστε καλό ή κακοί και να αγαπάμε ή να μισούμε".
To grotesco ειναι κι εδω παρόν..Κάποια πρόσωπα θυμίζουν προσωπογραφίες του Goya..
Όπως προανέφερα πρόκειται για μια μετωνυμία πάνω στο Εγκλημα και τιμωρία αλλα οι εικόνες παραπέμπουν και στην εξομολόγηση στο Υπόγειο του Ντοστογιέφσκι, στις ζοφερές λογοτεχνικές και υπαρξιακές εκφορές του Beckett αλλά ακόμη και στον Ανθρωπο χωρις Ιδιότητες.. Το θεατρικό σκηνικό σχετικά λιτό και οι διάλογοι ανύπαρκτοι..Αφήνει να μιλάνε τα βλέμματα όπως πολυ σοφά έκανε στις βουβές ταινίες του ο Eisenstein κι ο Σαρλώ..
Κι εδώ αναγνωρίζουμε την επιρροή από την υπαρξιακή αγωνία της γνωστής φιγούρας του ανθρώπου που υπομένει και υποφέρει έτσι όπως τον απεικονίζει ο μεγάλος William Kentridge..που με την σειρά της κατάγεται απο τον Francis Bacon και τον Lucian Freud..
Η ζωή μπορεί να φαίνεται πολύ δύσκολη μερικές φορές αλλά η αγάπη μπορεί να την κάνει τουλάχιστον υποφερτή. Ο επερχόμενος θάνατος ανήκει εξάλλου σε όλους και διδάσκει εν τέλει την καλύτερη ζωή…Αυτό λέει το Δάσος του Dumula..
Αν σας άρεσε η εικαστική περιήγηση του Dumala στον Dostoyevsky, μην χάσετε την ανάλογη του ταινία που έκανε το 1992 για τον Franz Kafka.
Τις ταινίες του Dumala μπορείτε να τις βρείτε εδώ: Free Movies Online.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου